Śledź nas na:



Badania ilościowe i jakościowe

Badania ilościowe, czy inaczej nazwane „pozytywistyczne" stanowiły nurt badań wywodzący się z badań przyrodniczych i przez wiele lat dominowały jako jedyny sposób uprawiania badań społecznych.

  • Przełom wieku XIX i XX przyniósł nowy paradygmat badań społecz-nych, zwany nurtem jakościowym, który był odpowiedzią na meto-dologiczne ograniczenia badań ilościowych. Nowym wymogiem sta-wianym przed badaniami społeczny-mi stała się wierność wobec badanego zjawiska, a nie wobec jakiegoś konkretnego zestawu prawideł metodologicznych, bez względu na wagę stojących za nimi arg. filozoficznych.

  • Początki funkcjonowania obu porządków badań były raczej związane z konfliktem, i rozłamem między uczonymi, natomiast obecnie stanowią równorzędne sposoby uprawiania nauki.

  • Niektórzy badacze łączą czas powstania nurtu badań jakościowych wraz z powstaniem neopozyty-wistycznego paradygmatu badań oświatowych, czyli na lata 60-te ale większość badaczy tradycję badań jakościowych uważa za dużo dłuższą, nawet widzą ich źródło już w momencie narodzin socjologii (1843).

Relacje między badaniami jakościowymi i ilościowymi

w niektórych publikacjach przed-stawiane są w postaci sporu widziane są raczej jako spór wynikający z rozczarowania metodami ilościowymi, choć badanie jakościowe nie przed-kłada jednej metodologii nad inne.

  • badanie jakościowe zostało zapocząt-kowane w obrębie paradygmatu pozytywistycznego, a badacze posługu-jący się tą metodą dążyli do przeprowadzenia dobrego pozytywi-stycznego badania o mniej ścisłych metodach i proced.

  • Badania oświatowe ciągle jeszcze przebiegają dwoma oddzielnymi torami. I nadal pozostaje kwestią otwartą, czy kiedy nastąpi zbliżenie tych tradycji. Zbliżenie tych nurtów wydaje się być także niemożliwe, ze względu na rozdzielną charakte-rystykę każdego z nich, bo porów-nywane style badawcze nie są więc ani lepsze ani gorsze, są po prostu innym rodzajem opowieści.

Badania jakościowe to

Śróddyscyplinarna (czasem bezdysc.) dziedzina, przecinająca nauki huma-nistyczne i społeczne oraz nauki przyrodnicze. Badanie jakościowe jest tymi wieloma rzeczami naraz, jest wieloparadygmatyczne.

  • O ile badania ilościowe w badaniu ilościowym dane mają postać liczb, a sens liczby pochodzi z narzędzia, które zastosowaliśmy w pomiarze, to w badaniu jakościowym akcent jest położony na procesy i znaczenia, które nie są poddawane ścisłym badaniom, ani pomiarom w kategoriach ilości, wielkości, gęstości i częstości.

  • Badania jakościowe zmierzają do odkrycia rzeczywistości w jej naturalnych kontekstach i nawiązuje ściśle do spo-sobów, w jaki ludzie analizują świat w swoim codziennym życiu.

  • Sens tekstu pochodzi z kontekstu.

  • Stąd wynika naczelne kryterium war-tości bad. jakościowego: musi przy-nosić wyniki, które zaskakują, pro-blematyzują oczywistości, burzą ste-reotypy, otwierają nowe perspek-tywy.

  • Badania jakościowe rodowód swój czerpią z badań etnograficznych. Etnografia jako model badawczy jest zakorzeniona w antropologii, a szczególnie w dążeniach teoretyków kultury XIX i XX wieku pragnących poznania i odsłonięcia tajemnic świata kultur pozaeuropejskich".

  • Stąd w niektórych opracowaniach badania jakościowe są opisywane jako etnografia: termin ten odnosi się głównie do metody, albo do zestawu metod. Etnografia stanowi jakby matrycę dla badań jako-ściowych, jako podstawowa forma badań społecznych.

  • Badania ilościowe charakteryzuje dedukcyjny sposób badania, oznacza to, że poszukuje danych potwier-dzających teorię. Badacz jako-ściowy poprzez indukcję, czyli poprzez przechodzenie od tego, co konkretne, do tego, co ogólne do odkrywa prawidłowości i po-szukuje teorii która wyjaśni po-siadane przez niego dane.

  • Przeprowadzanie dowodów poszuki-wań badawczych w badaniach ilo-ściowych jest weryfikowaniem, sprawdzaniem tezy założonej na początku, badacz ilościowy dostarcza dowody, że teoria przez niego przyjęta ma w danych potwierdzenie. W badaniu jakościowym na podstawie baz danych dokonuje się odkrywanie teorii.

  • W badaniu ilościowym wyniki badania przedstawiane są poprzez wyliczanie. Polega ten proces na tym, że wyniki zostaną przed-stawione w postaci systematycznego wyliczania, lub zliczania założonej tezy, natomiast w badaniu jakoś-ciowym prezentowanie wyników odbywa się poprzez konstruowanie kategorii pojęciowych na pod-stawie zgromadzonych danych. "

  • Ostatnim z omawianych kontinuum jest obiektywność versus subiek-tywność. Dotyczy ona podejścia ba-dawczego w omawianych nurtach. Badanie ilościowe z ogramną starannością dąży do przepro-wadzania i przedstawiania ba-dań w sposób obiektywny. Mile widziane są osoby z zewnątrz zbierające dane, aby nie zakłóciło to wyników badań. Prezentacja wyni-ków, nawet w warstwie językowej stara się być neutralna, używa się raczej stwierdzeń zauważona, odkryto"

  • W badaniu jakościowym od początku zakłada się, ze badacz jest „stroną:" w badaniu poprzez nakładanie własnych znaczeń i interpretacji na prowadzone badania. „Człowiek porusza się w sferze kultury i sensów stworzonych przez niego samego, dlatego badacz nie może być bezstronny. Zawsze narzuca swoje poglądy, choćby doborem tematów czy segmentacją rzeczywistości, „badacz nie ucieka od własnych wraże, uczuć i wartości, lecz wprost przyznaje, że badanie to ciąg jego osobistych wyborów.

 



Zobacz także